από τη Μάγδα Χατζηδημήτρη

Κατά τον D.W. Winnicott, Άγγλο παιδίατρο και ψυχαναλυτή, η ψυχική υγεία ενός παιδιού και η συναισθηματική του ανάπτυξη στηρίζονται σε ένα μεγάλο βαθμό στον ρόλο που επιτελεί το περιβάλλον γύρω του. Το πρωταρχικό περιβάλλον απαρτίζεται από τη μητέρα. Ο Winnicott, ο οποίος στήριξε ένα μεγάλο μέρος της θεωρίας του στις παρατηρήσεις περισσότερων από 60.000 ζευγών παιδιού-μητέρας, είχε πει χαρακτηριστικά ότι «δεν υπάρχει ένα μωρό από μόνο του» (“there is no such thing as a baby”) θέλοντας να τονίσει ότι η πρώιμη σχέση μητέρας- βρέφους είναι συγχωνευτική και επομένως η σχέση του βρέφους με το περιβάλλον άρρηκτα συνδεδεμένη. Παρόλο που το περιβάλλον δεν είναι εξολοκλήρου υπεύθυνο για τη μετέπειτα ψυχική εξέλιξη του ανθρώπου, μπορεί ωστόσο να συνδράμει την ανάπτυξη μέσω καλών ή κακών εμπειριών. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να γίνει ένα διευκολυντικό περιβάλλον (facilitating environment) και στη χειρότερη επιζήμιο. Το διευκολυντικό περιβάλλον βοηθά το άτομο να αναπτυχθεί υγιώς, ενώ το περιβάλλον που αποτυγχάνει –ειδικά στην πρώιμη ηλικία- συνδέεται συνήθως με αστάθεια και ψυχική ανισορροπία στη μετέπειτα εξέλιξη.